Świat najnowszych rozwiązań technologicznych ciągle posuwa się naprzód. Nic dziwnego, że często trudno za nim nadążyć i na bieżąco zaznajamiać się ze wszystkimi szczegółami konkretnych narzędzi oraz technik cyfrowych. Ponadto trzeba przyznać, że nawet zrozumienie Pora nieco przybliżyć zapowiedzianą w tytule tematykę, czyli określić czym dokładnie jest blockchain, do czego służy i w jakich dziedzinach ma zastosowanie.
Blockchain, czyli… łańcuch bloków
Polskim odpowiednikiem pojęcia blockchain – aczkolwiek bardzo rzadko używanym – jest „łańcuch bloków”. Z kolei „blokiem” nazywamy podstawowy element w technologii łańcucha bloków, rejestrujący każdą realizowaną transakcję. W ten sposób opisywany jest ruch zasobu, który może być środkiem materialnym (np. określonym produktem, gotówką, gruntem) lub niematerialnym (np. własnością intelektualną, patentem, prawami autorskimi). Każdy blok dokumentuje czas oraz kolejność transakcji, a ponadto jest ściśle połączony zarówno z blokiem poprzednim, jak i następnym. Takie połączenie uniemożliwia przykładowo wstawienie nowego bloku pomiędzy już istniejące lub zmianę zapisanych danych. Każda próba ewentualnej manipulacji danymi będzie od razu widoczna, co skutecznie zapobiega ingerencji osób niepożądanych (nie ma możliwości zmiany informacji zawartych w jednym bloku bez modyfikacji wszystkich bloków po nim następujących). Tutaj należy jeszcze wspomnieć, iż każdy blok danych może przechowywać informacje, jakie użytkownik uzna za niezbędne (ile, kto, co, gdzie, kiedy etc.). W przypadku zmiany właścicieli lub przemieszczania się zasobu, powstają nowe bloki tworzące łańcuch danych.
Efektywna baza danych
Blockchain to nic innego jak rozproszona baza danych, zawierająca nieustannie rosnącą liczbę pogrupowanych w bloki informacji. Rozproszona, czyli dostępna w tej samej postaci dla większej liczby komputerów. Nie zmienia to jednak faktu, że istnieje jako jedna logiczna całość, a zmiany dokonywane przez jeden komputer są natychmiast widoczne dla wszystkich pozostałych. Każde urządzenie mające dostęp do sieci może przesyłać oraz uwierzytelniać transakcje. Rozproszenie umożliwia także efektywne zarządzanie informacjami oraz zwiększa wydajność ich przetwarzania. Wszystkie szczegóły danej transakcji są znane na każdym etapie, co niewątpliwie sprzyja zaufaniu oraz daje możliwość optymalizacji działań.
Najczęstsze zastosowania technologii blockchain
Najpopularniejszym zastosowaniem technologii blockchain są kryptowaluty. Przykładowo w bitcoinie stanowi sposób księgowania transakcji, zapobiegając możliwości dwukrotnego wydania tych samych środków. Blockchain bitcoina jest publiczny (istnieją również prywatne i hybrydowe), co oznacza, że każdy może uzyskać do niego dostęp oraz tworzyć nowe bloki. W sektorze finansowym – oprócz bitcoina – omawiana technologia jest wykorzystywana m.in. w prowadzeniu ksiąg rachunkowych, obrocie kryptoaktywami, wymianie walut, dokonywaniu płatnościach i międzynarodowych przekazach pieniężnych (eliminując udział pośredników). Dalej należy wymienić transakcje giełdowe – również bez pośredników. Sektor medyczny wykorzystuje blockchain do bezpiecznego przechowywania danych pacjentów, a szkolnictwo – informacji o uczniach. Urzędy państwowe w oparciu o łańcuch bloków tworzą m.in. rejestry podatków, składek, aktów własności, właścicieli samochodów, czy numerów NIP i PESEL. Blockchain pozwala na weryfikację tożsamości (np. cyfrowe podpisy i autoryzacje) i uporządkowanie zdigitalizowanych dokumentów. Technologię na szeroką skalę wykorzystuje się również w handlu, transporcie, logistyce i energetyce. Wymienione wyżej obszary to jedynie część długiej listy.
Przyszłość i rozwój technologii blockchain
W perspektywie najbliższych lat możemy spodziewać się dalszej eksploracji potencjału technologii blockchain. Wciąż rosnąca ilość projektów badawczych, zarówno akademickich, jak i komercyjnych, skupia się na usprawnieniu skalowalności blockchaina oraz redukcji energochłonności tej technologii, co jest obecnie jednym z głównych wyzwań. Rozwój DeFi (zdecentralizowanych finansów), DAO (zdecentralizowanych autonomicznych organizacji) oraz aplikacji typu metaverse wskazuje na szeroki wachlarz możliwości wykorzystania blockchain w niemal nieskończoność rozszerzającym się cyfrowym ekosystemie.
Technologia blockchain jest innowacyjnym rozwiązaniem odgrywającym ogromną rolę w procesie rozwoju gospodarczego. Cieszy się ciągle rosnącym zainteresowaniem, przez co rządy wielu krajów nie szczędzą środków finansowych na jej rozwój.
